KARABAŞ NEDİR? NE DEĞİLDİR?

Karabaş, çok iyi bildiğiniz gibi bir Türk çoban köpeğidir. Peki bu isimlendirme ile ilgili hiç düşündünüz mü? Türk diyoruz, peki neden?

Karabaş sayfasının girişinde değinmiştim. Karabaş Türk’tür demiştim. Yazdıklarım aynen şöyleydi;

Karabaş Türk’tür. Bozkurttan daha Türk’tür. Türk’le doğmuş, Türk’le yaşamış, Türk’le sevinmiş, Türk’le hüzünlenmiş, Türk’le omuz omuza savaşmış ve Türk’le yan yana ölmüştür. Bu onu Türk yapar.

 İşte bu nedenle Türk çoban köpeğidir diyoruz. İsimindeki Türk kelimesinin altı bu derece doludur. Şuan Türkler’in elinde bulunan ya da Türkler’ce üretilmiş bir ırk olduğundan değil, Türk’ün Türk olmasında görev almış olduğundan Türk adını haketmiştir.

Örneğin, Alman çoban köpeği öyle değildir. Bu köpek çok güzel, çok kaliteli ve çok lazım bir ırk olsa da nihayetinde üretilmiş bir köpektir. Atası olan tek bir köpeğe ulaşılacak kadar kısa bir soy ağacı vardır. Bu köpeğin adı Hektor von Linkshrein’dir. Bugünkü Alman Çoban Köpeği ırk standarlarının yazarı ve ilk üreten babaları olarak görülen kişi olan Stephanitz bu köpeği satın alıp adını Horand von Grafrath olarak değiştirmiş ve dağ kurtlarıyla kırıp bugün Alman Çoban Köpeği olarak bilinen ırkı üretmiştir.

Bunda ayıp bir şey de yoktur açıkçası. Keşke biz de yapabilseydik. İşte bu çoban köpeğini ,çok kısa bir anlatımla, Orta Avrupa’nın bugün Almanya olarak bilinen kısmındaki dağ kurtlarıyla çiftleştirilip on yıllar içinde ıslah etmek suretiyle üretilmiş bir ırktır. Her ne kadar kaliteli bir ırk olsa da nihayetinde Alman değil Alman malı bir ırktır. Bu noktada Karabaş’tan fersah fersah uzaktadır. Bu dar anlamda kalmak koşuluyla Alman çoban köpeği Alman değildir. O Almanlar’ı Alman yapmamış Almanlar onu Alman Çoban Köpeği yapmıştır. Birlikte var olmamışlardır, Alman o köpeği var etmiştir.

Karabaş öyle değildir, üretilmiş, sentetik bir köpek olmaktan çok uzak saf kan bir ırktır. Geriye doğru iz sürerek tek bir köpeğe veya kişiye ulaşamazsınız.

Bir konu daha var;
Bazıları Karabaş’a Mastif der. Avrupa Mastileri’nden kırıldığını iddia eder. Ben bu tanımı Karabaş’a hakaret sayıyorum. Çünkü Mastif, Avrupa kökenli bir grup köpek ırkının genel adıdır. Orta Asya’dan Türk’le gelmiş bir köpeğin Avrupa’yla nasıl bir kök bağı olabilir ki? Bu komiktir, hatta komik olmaktan öte cahilce ve sinsicedir. Genetik bir izahı ya da kanıtı olmayan asılsız ve maksatlı bir iddiadan başka bir şey değildir. Mastif ırkları ile Karabaşlar arasında çok ciddi farklar mevcuttur. Bazılarına değinelim. Mastif diyenler en çok sadece Mastif olarak da anılan İngiliz Mastifi ile Karabaşlar’ı kıyaslar ve aralarındaki ciddi benzerlikten bahsederler. Ehil olmayan, maksatlı, bilgisiz gözlere benzer gelebilir ancak bu benzerlik ancak bir Japon’un bir İngiliz’e benzemesi kadarlık bir benzerliktir.

Detaylara bakalım;

1. Karabaşlar’ın kuyrukları bel üstünde kıvrık, güçlü, kalın köklü, tüylü, gösterişli kuyruklardır. Mastifler’de ise bu zayıf köklü, ince, gösterişsiz, sağrı hizasında kalan bir yapıya sahiptir.
2. Karabaşlar’ın göğüsleri tam tamına ön ayak dirsek hizasından başlayarak bele doğru sert bir tırmanışla uzanır ve köpeğe son derece atletik ve etkileyici bir görünüm verir. Mastifler’de ise göğüs ön kol dirseğinin biraz altından başlar, karnı bele dik olarak değil hafifçe çıkarak uzar ve kalın ve kaba bir bel oluşmasına neden olur. Böylece Karabaş SAT komandosu gibi görünürken Mastif Noel Baba gibi görünür.
3. Karabaş’ın siyah maskesi tamdır. Demem o ki ağzı komple kapladığı gibi gözleri de komple kaplar. Güzel maskeli bir Karabaş’ın gözleri arasında bile siyah tüy bulunur. Mastif öyle değildir. mastifin maskesi daha çok pandayı andırır. Ağzı ayrı, gözleri ayrı, kulakları ayrıdır. Parçalı bir maskesi vardır.
4. Göz renkleri benzer olmakla birlikte göz şekilleri hayli farklıdır. Karabaş’ın gözleri bir miktar çekik olup badem şekillidir. Mastifleri gözleri daha yuvarlakçadır.
5. Karabaş’ın gözlerinde siyah sürme bulunur, şarttır. Gözlerine buğulu ve çekici bir hava katar. Sürmesi gözün arka kenarından birkaç santim daha uzayarak devam eder. Enfes bir makyaj gibidir. Mastifte bulunmaz.
6. Karabaş’ın yanağında siyah, etli, kıllı benler olur. Bunlar her iki yanda biri irice biri ufakça olmak üzere 4 tanedir. Bazen 2 tane de olabilir. Mastifte de bu etli ben vardır ancak genelde siyah olmaz, vücut rengindedir.
7. Karabaş’ın kulağı kesilmemişse etli, kafaya yapışık, aşağı sarkık, üçgen biçimli, siyah ve ucu yuvarlakçadır keskin sona ermez. Mastifinkiler ise daha büyük ve kabadır, daha sarkık olup zaman zaman çeneye kadar indiği görülür, yine onlar da siyahtır.
8. Karabaş’ın arka bacakları V biçimli olup uzuncadır. Yine ön bacaklar da uzuncadır. Bu uzun bacaklar Karabaş’a çok çok hafif bir tazı görünümü kazandırsa da tazı gibi incecik ve sırık gibi değildir. Mastif’in arka bacakları ise kalındır, kısa gibidir, ön bacaklar da yine kalınca ve Karabaş’a nispeten kısa görünümlüdür.
9. Karabaş’ın damağında siyah damga vardır ve şarttır. Mastifler’de bu ayırt edici değildir. Kimisinde bulunur kimisinde bulunmaz.
10. Mastif yağlıdır ve yağlı olduğu için ağırdır. Karabaş’ta yağ yok denecek kadar azdır. Yağ tutmaz. Yağ yerine kemik ve kas ile ağırlık kazanır.
11. Mastif pek atletik değildir. Nispeten daha ağır hareket eder. Karabaş ise çok daha hızlı, hareketli ve süratlidir.

Mastif de çok güzel, makbul ve lazım bir köpek ırkıdır ancak kimse kusura bakmasın ki Karabaş’la ilgisi olmadığı gibi bu benzetme Karabaş’a hakarettir. Bu kıyaslama tabiri caizse spor otomobil ile kamyon kıyaslaması gibidir.

Bu bahsettiklerim Karabaş’ın daha iri, daha hantal alt sınıfları ile kıyaslamaları idi. Karabaş’ın atletik olanının bu Mastif’le uzaktan yakından alakası olmadığı zaten gün gibi ortadadır. Karabaş’ın alt sınıflarına ayrıca değineceğiz ve çanak çömlek de orada patlayacak zaten.

Kısaca değinmek istediğim bir konu daha var. Karabaş Kangal demek değildir. Kangal demek hatadır diyemem. Ancak ikisi aynı şey değildir. Kangal Karabaş’ın alt sınıfıdır demek belki hoş görülebilir ufak bir hata olarak kabul görebilir. Bu konuyu başka yazılarda konuşalım detaylarıyla. Şimdilik böylece kalsın.

Karabaş, Anadolu Çoban Köpeği de değildir. Anadolu’nun çoban köpekleri bu anlamda bizi enterese etmez. Kasıt bugünkü Anadolu’da yaşamakta olan çoban köpekleri de olsa bu doğru değildir. Zira Karabaş Anadolulu değildir, Asyalı’dır. Tıpkı bizler gibi. Bildiğiniz gibi Türkler Orta Asya kökenli, Asyalı bir ırktır. Orta Doğu, Anadolu ya da Avrupa ile kök bağı bulunmaz. Amerika kıtasındaki yerli kabilelerin Türkler’le bağı Avrupalı’dan da Orta Doğulular’dan da daha çoktur demek yanlış olmaz.

Karabaş da Türkler’in Asya’dan gelip de Anadolu’da bulmuş oldukları bir ırk olmadığından Anadolu Çoban Köpeği ismi kesinlikle yanlıştır. Bunu da başka sohbetlerde irdeleyeceğiz. Bu da böylece kalsın.