GURK TAVUK – Tavuğum gurk oldu neler yapmalıyım?

GURK TAVUK – Tavuğum gurk oldu neler yapmalıyım?

Paylaş / Yazdır :


Merhaba,

Bu yazımızda gurklar hakkında bilinmesi, yapılması ve yapılmaması gerekenleri soru cevap şeklinde irdeleyeceğiz ama öncelikle hayırlı olsun 🙂 Tavuğunuz gurk olmuşsa kümesinizde işler yolunda, tavuklar mutlu demektir, tebrik ederim.

Kümesinizde gurk olması iyidir, çünkü bu kümesin durumunun genel anlamda kabul edilebilir olduğunu, yemlemenin ve iklimlemenin yeterli olduğunu, tavukların huzur ve refahlarının yerinde olduğunu gösterir. Ayrıca halk arasında gurk tavuk bereket demektir.

Dilerseniz başlayalım…

1. Gurk olmak ne demektir?

Tavukların da tıpkı insanlar gibi başlayıp biten bir yaşam döngüleri vardır ve bu döngünün dönemlerinin de belirli isimleri vardır. Tavuklar hayatlarına döllenmiş yumurta içindeki bir cenin olarak başlarlar. Doğduklarında onlara artık civciv deriz. Civcivler basit tüylerinin yerini renkli tüylerine tamamen bıraktıklarında ve biraz irileştiklerinde artık onlara ferik deriz. Daha da büyüdüklerinde ama henüz yumurtlamaya başlamadıklarında ise onlara piliç ya da yarka deriz. İlk yumurtladıkları küçük yumurtaya kılavuz yumurta denir ve bundan sonra artık onlara tavuk deriz. İşte tam bu kılavuz yumurtadan sonraki ilk 2 aydan sonra artık tavuklarınız gurk olmaya uygundur. Bir tavuğun gurk olması demek, onun artık anne olmak istemesi, bunun için kuluçkaya yatarak civciv çıkarma niyetinde olması ve onu diğer tavuklardan ayıran bazı değişimler yaşıyor olması demektir.

2. Tavukların gurk oldukları nasıl anlaşılır?

a) Bir tavuk gurk olduğunda yumurta aramaya başlar. Bulduğu en büyük yumurta grubunun üstüne yatar. Dolayısıyla follukta daha fazla zaman geçirmeye başlar.

b) Follukta yatarken ona yaklaşırsanız tüylerini kabartarak sinirli sesler çıkarır. Elinizi ona ya da özellikle altındaki yumurtalara uzatırsanız sizi ısıracaktır.

c) Her yem attığınızda canhıraş yemlere koşan tavuğunuz artık size, yeme ve suya karşı ilgisiz davranacak, yattığı yerden kalkmayacaktır.

d) Tavuğunuz çok ender zamanlarda yem ve su için kalkıp yürüyecek ve bu küçük gezintileri esnasında kanatlarını aşağı sarkıtacak, tüy topu gibi kabaracak, diğer tavuklara karşı tahammülsüz ve saldırgan davranacaktır.

e) Artık sadece klasik “gurk, gurk, gurk…” seslerini çıkaracaktır.

f) Çok ender kaka yapacaktır. Yaptığı kaka her zamankinden daha kuru, kalın ve büyük olacaktır.

g) Tavuğunuzun yattığında altta kalan tüyleri azalacak ve derisi ortaya çıkacaktır.

h) Diğer tavuklara göre vücut ısısının çok daha yüksek olduğunu fark edeceksiniz.

3. Tavuklar gurk olduklarında nasıl bir bedeni ve ruhi değişime girerler?

Gurk tavukların vücut ısıları, “inkübasyon” sürecini başlatabilmek için yükselecektir. Bunu tetikleyen bir takım hormonsal değişiklikler yaşanacaktır vücudunda.

Ayrıca gurk, vücut ısısını yumurtalara daha iyi iletebilmek için alttaki tüylerini yolarak dökecektir.

Tüm bu hormonsal değişimler onu çok daha saldırgan, tahammülsüz ve korumacı yapacaktır.

4. Tavuğum gurk oldu ne yapmalıyım?

Tavuğunuz gurk olduysa ve gurk kalmasını, civciv çıkarmasını istiyorsanız yapmanız gereken bir kaç şey var ve son derece önemli.

a. Tavuğu diğerlerin ayırın ve izole edin.
Tavuğunuzun diğer tavuk ve özellikle horozlarca rahatsız edilmemesi gerekiyor. Rahatsız edilen gurk, yumurtaların üzerinden kalkabilir ve gurkluğu sona erebilir. Horozlar, oturur haldeki bu tavuğa binmeye çalışırlar. Diğer tavuklar ise onu rahatsız eder hatta gagalarlar. Bu durum kavgalara neden olur, yumurtalar kırılabilir. Gurkun bir anlık kalkmasını fırsat bilen başka tavuklar gelip yumurtlayabilir ve bu durumda bir yumurta karmaşası ortaya çıkar. Fazla yumurta olunca çıkarmak istersiniz ancak bu sefer de hangisi yeni hangisi eski ayıramazsınız. İşte bu ve benzeri sebeplerle gurk tavuk diğerlerinden ayrılmalıdır ve bununla da kalınmayıp izole edilmelidir.

b. Gurk tavuk için en az 1,5-2,0 metre karelik bir kuluçka alanı yapın.
Bu alan, onun 21 günlük gurkluk macerası boyunca rahat ve huzurlu olması, yeyip içmesi, bitlerinden arınması ve hareket edebilmesi için gerekli ve yeterlidir. Bu alanın sizin kolayca ulaşabileceğiniz bir kapısı olmalıdır. Alaca bir güneş ışığı almalıdır. Yani tam güneş altı olmadığı gibi çok karanlık da olmamalıdır. Yeterli miktarda havalanmalıdır. Dışarıdan bakan bir tavuk ya da horozun onu görememesi gerekir. Bu nedenle telli bir pencere bırakacaksanız lütfen bunu yerden 60 cm kadar yukarıdan başlayacak şekilde ya da tavanda yapın. Alanın kenarları telle çevrili yani açıksa bu kısımları çuvalla ya da kumaş örtülerle kapatabilirsiniz.
Bu alanın tabanı toprak olmalıdır. Direkt yere koyacaksanız önce toprağı çapalayarak havalandırın, kabartın. Sonra da içine aşırı olmayacak şekilde kül dökün ve toprağı tekrar karıştırın. Bazılarının kireç dökmeyi de önerdiğini görebilirsiniz ancak bunu yapmayın. Gurk, toprakta oynarken kireci havalandırır ve havalanan kireç gurkun suyuna ve yemine bulaşır. Bu yolla vücuda kireç almak gurk için sakıncalı olacaktır. Bu nedenle sadece kül koyun, bulamıyorsanız kum koyun, onu da bulamıyorsanız sadece toprağı kabartıp bırakın.
Bunları yaptıktan sonra bu alanın tavanına ip bağlayarak ucuna yemlik ve suluk takın. Yemlik ve suluk alanın diğer tarafında, tavana asılı şekilde yerden yukarıda olmalı, yere temas etmemelidir. Yüksekliğini tavuğun büyüklüğüne göre but ya da karın ortası hizasında ayarlayın. Çok yukarıda ya da aşağıda olmasın.

c. Folluk hazırlayın.
Folluk için küçük siyah plastik kasalar son derece uygundur. Bunların sığ ve derin olanları bulunur. Derin olanlarından bulduysanız bir kenarını alttan 10 cm yukarıdan keserek açın ki gurk daha rahat girip çıksın. Daha sonra bu kasayı sirkeli suyla ya da varsa sprey dezenfektan ile dezenfekte edip temiz bir yerde kurutun. Yine temiz olduğuna inandığınız bir miktar yumuşak kuru otla bu kasanın tabanını güzelce kaplayın ve ortasına da hafif bir çukurumsu alan açın. Bu çukurlaştırdığınız alanın tabanındaki otlar sığ olmasın, tabanın bu kısmında en az 5 cm yumuşak kuru ot olmalıdır. Daha sonra bu çukur alana 10-12 kadar döllü yumurta koyun ve bu folluğu yemlerden uzak diğer uca koyun.

d. Yumurtaları işaretleyin.
Bunu yapmanızın nedeni başta koyduğunuz yumurtaların arasına başka yumurta eklenip eklenmediğini anlamaktır. Gurku ayırmış bile olsanız hınzır bir başka tavuk görmediğiniz bir yerden girip yumurtlayıp kaçabilir. Özellikle gurkların itinalı ayrılmadığı kümeslerde bu duruma çok rastlanır. İşaretlemek için biz eskiden kömür kullanırdık ancak ben artık asetatlı kalem kullanıyorum. Bu kalemle yumurtaya küçük bir iz bırakmanız yeterli, büyü büyük yazılara ya da işaretlere gerek yok. Gurku gezmeye saldığınızda yumurtaları kontrol edin, işaretsiz yumurta varsa ve bunun bir kazara silinme olayı olmadığına kanaat getirdiyseniz o yumurtayı çıkarın. Yumurta sayılarını da kontrol edin tabi ama bu kesin olmaz. Fazlayla tamam ama sayı aynıysa ve işaretsiz bir yumurta varsa asıl yumurtalarınızın biri yenmiş demektir. Giriş çıkış her neredense onu bulup kapatmalısınız.
Yumurtaları işaretlemediniz ama fazla yumurta var, sonradan eklenen kaçak yumurtayı nasıl bulacaksınız? Aslında kolay. Eski yumurtalar parlak olur, yeni yumurta ise mattır. Bu şekilde ayırt edebilirsiniz.


e. Tavuğu bulunduğu folluktan alarak bu alana bırakın ve yatıp yatmadığını, onu rahatsız etmeden gözlemleyin.
Bu işlemi mümkünse gece yapın ki görüşü kısıtlı olsun. Taşıma esnasında gece de olsa gündüz de olsa gözlerini elinizle kapatın. Tüm bu taşıma işlemi boyunca hiç konuşmayın, ses çıkarmayın, yavaş ve sessiz hareket edin. Gurku korkutmayın, endişelendirmeyin. Gurkun hemen folluğa gidip yatmayabilir, ona biraz zaman verin.
f. Gurk yeni yerine yattıktan sonraki gün gurku gözlemleyin, açıkta kalan yumurta var mı görmeye çalışın.
Daha sonra gurku kaldırın ve yumurtaların sıcaklığını kontrol edin. Hepsi sıcaksa sıkıntı yok, eğer içlerinde sıcak olmayanlar varsa o kadar tane yumurtayı folluktan alın. Soğuk olanları almak zorunda değilsiniz. Örneğin, 3 tane soğuk yumurta varsa tüm yumurtalardan çıkacağına emin olmadığınız, daha kirli ya da şekli daha bozuk olan 3 tane yumurtayı sıcak da olsa soğuk da olsa alın. Bu 3 yumurtayı atabilir ya da başka yeni yatan gurk varsa onun altına koyabilirsiniz. Kalan yumurta sayısı gurkunuz için ideal olan yumurta sayısıdır. Kaç yumurta olduğu, tek ya da çift sayı olması önemsizdir.

g. Gurkunuzu günde bir defa, başka tavuğun olmadığı, kabartılmış toprak tabanlı, yem ve su bulunan bir açık alana, açık havaya çıkarın
.
5-10 dakikayı geçmesin. Bırakın orada kimsenin tacizine uğramadan, rahatsız edilmeden yayılsın, bacaklarını açsın, kaka yapsın, yem ve su ihtiyacını gidersin. O bunları yaparken siz de yumurtalara göz atın, çok ellemeyin, yemi ve suyu eksilmişse tamamlayın, toprakta iri kakalar varsa temizleyin. Mola bitince onu yerine alın, folluğa değil toprağa koyun, o kendi yatsın folluğa.

h. Bu süreci 21 gün yani civcivler çıkana kadar tekrar ettirin.
Civcivler çıkınca sadece folluktaki kabukları ve varsa ölü yumurtaları alıp atın, yemlik ve suluk yüksekliklerini yeniden ayarlayın, yem büyüklüğü civcivlere uygun değilse civciv yemiyle değiştirin, biraz daha fazla güneş ışığı almasına izin verin. Bırakın civcivler orada büyüsün. Gurk, civcivlerini bırakınca gurku çıkarıp ana kümese geri alın. Başka akran civcivler varsa ve yer müsaitse civcivleri birleştirebilirsiniz. Civcivler yaşıt ve benzer boyda değillerse sakın bir araya getirmeyin. Gurku aldıktan sonra UV lamba ile civcivlerin ısınma ihtiyacını karşılamaya devam edin.

5. Tavuğumun gurkluktan çıkmasını istiyorum, ne yapmalıyım?

Öncelikle benim tavsiyem gurku gurkluktan çıkmaya zorlamamanız ve bu içgüdüsünü altına bir kaç tane de olsa döllü yumurta koyarak törpülemesine izin vermeniz olacaktır. Ancak herhangi bir sebeple gurkluktan çıkarmak istiyorsanız öncelikle hiç bir follukta yumurta bırakmayın, onu yattığı yerden kaldırın, bir yerde uzun süre yatmasına izin vermeyin. Yumurtaları doğar doğmaz alın.

Halk arasında kullanılan ancak benim hiç önermediğim ama bahsetmek zorunda olduğum bir yöntem ise gurku suya basarak soğutma yöntemidir. Ancak bence bu, hayvan için riskli ve rahatsız edici olduğundan kullanılmaması gereken bir yöntemdir. Bu yöntemde bir leğene normal çeşme suyu konur, tavuk üstten iki yandan tutularak suya sokulup bir süre beklenir ve çıkarılır. Bu sayede, yükselmiş olan vücut sıcaklığını düşürmek suretiyle gurkluktan çıkarılmaya çalışılır. Gurkluğun sadece vücut sıcaklığından ibaret olmadığını, asıl konunun hormonlar olduğunu düşünürsek bu çok da başarı olasılığı olan bir yöntem değildir. Kaldı ki bu ısı şoklaması hayvanı hasta edebilir, üşütebilir ve strese sokabilir. Bu nedenle tavsiye etmiyorum. Zaten uygulayanların da çoğu başarısız olur.

6. Tavuğum gurk olmadan önce gurk olacağını anlayabilir miyim?.

Aslında buna mümkündür diyebiliriz. Çünkü gurkluk bir hormonsal değişim dalgası şeklinde başlar. Yani hormonlar ilk salgılandığında bir etki ortaya çıkar, kısa sürede geçer ve sonra tekrar gelip daha uzun etki eder. Nihayetinde kalıcı hale gelir. İşte bu ilk dalgalarda tavuk follukta biraz daha uzun kalıp kalkar, follukta gezip gözlem yapmaya başlar. Bu süreci gözlemlediğiniz tavukların gurk olma ihtimalleri diğerlerinden çok daha yüksektir.

7. Tavuklarımı gurk olmaya teşvik edebilir miyim?

Tam olarak teşvik diyebilir miyiz bilemiyorum ama follukta normalden daha fazla yumurta bırakarak gurk olma ihtimali olan tavukları teşvik etmiş olursunuz. Çok sayıda yumurtayı bir arada gören tavuk iç güdüsel olarak gurka yönelecektir. Az önce de dediğim gibi, gurkluk dalga dalga gelir. Çok yumurta, bu dalgaların kalıcı olmasını sağlayabilir. Uygun ortam olmadığında ise bu dalgalar nafile kalacaktır.

Eğer folluklarda yumurta bırakmak istemiyorsanız internetten kolayca temin edebileceğiniz sahte yumurtalarla da bu işi görebilirsiniz. Netice de tavuk için değişen bir şey olmayacaktır, hepsini yumurta olarak algılayacaktır.

8. Tavuklarımın gurk olmasını istemiyorum, ne yapabilirim?

Az önce söylediklerimin tersini yapın, yani sık sık yumurta toplayın ki folluklar hep boş olsun. Normalden biraz daha fazla follukta yatan tavukları da derhal kaldırın, rahatsız edin.

9. Gurklarda beslenme nasıl olmalıdır?

Gurklar için özel bir beslenme diyeti yoktur. Önlerinde her zaman rahat ulaşabilecekleri dolu bir yem kabı ile her zaman temiz olan taze su dolu bir su kabı olmalıdır. O ender olarak, ihtiyaç gördüğünde kalkıp gelip yeyip içecek ve yerine geri dönecektir. Gurk oldukları dönemde yumurtlamayacakları için normalden çok daha az yem yerler. Çünkü tavukların yedikleri yemin büyük çoğunluğunun enerjisi yumurta üretmeye harcanır. Yani yemiyor diye endişelenmeyin. Dilerseniz gurka civciv yemi verebilirsiniz, protein oranı daha yüksek olduğu gibi civcivler çıkınca yem değiştirmekle de uğraşmamış olursunuz.

10. Gurkların folluk ölçüsü ne olmalıdır?

Tabi ki bunun için kesin bir ölçü yok. Tavuğunuzun büyüklüğüne göre ayarlamalısınız. Ancak kabaca, tavuk yatıp yayılınca kenarlarında en az 10’ar santim boş kalacak şekilde ayarlamanızda fayda var diyebiliriz. Kabaca 40 cm x 30 cm civarı bir ölçü yeterli olacaktır. Yükseklik ize en az 10 cm civarı olmalıdır ancak gurkun girişini zorlayacak bir yüksekliğe de ulaşmamalıdır.

11. Gurklar yumurtlamaya devam ederler mi?

Gurklar, gurk olduktan sonra yumurtlamayı keserler.
Civcivleri çıktıktan sonra ise tekrar yumurtlamaya başlarlar. Yumurtlamaya başladıktan bir süre sonra da civcivlerini terk ederler.

12. Gurkum ne kadar zaman gurk olarak kalır?

Eğer yumurtaya basmasına izin verirseniz en az 21 gün gurk olarak kalacaktır. Eğer gurkluktan çıkarmaya çalışırsanız bir kaç gün ile bir hafta arası bir zamanda gurkluktan çıkacaktır. Civciv çıkarmayı başarırsa civcivler yeterince büyüyene kadar toplamda 50-60 güne yakın bir süre boyunca gurk kalmaya devam ederler, ve civcivleri terk edip çıkarlar. Ancak tabi ki basmışken birden kalkıp gidebilirler ve gurkluktan çıkabilirler. Tavuğun yaşı ilerledikçe gurkluktan çıkma riski azalır.

13. Her tavuk gurk olur mu?

Hayır, maalesef her tavuk gurk olmaz. Her şeyden önce bu durum sağlık koşullarına ve huzurlarına başlıdır. Sadece sağlıklı ve stressiz tavuklar gurk yatarlar. Sağlıktan sonraki en önemli diğer faktör ise yaştır. Eğer elinize yaşlı bir tavuk geçmişse daha önce gurk yatmış olsun olmasın gurk yatmayacaktır, hatta yumurtlamayabilir bile. Bir başka konu ise ırktır. Bazı ırklar gurk olmaya çok yatkınken bazıları ise hiç gurk olamazlar. Bu durum tamamen genetik yapılarına, yani aslında ırklarına bağlıdır. Diğer yazılarımızda ırk incelemesi yapmıştık, o yazıları gözden geçirmenizi tavsiye edebilirim bu konuyla ilgili olarak. Ama örneğin benim tecrübelerime göre Hint tavukları, Ataks’lar ve Sasso’lar bolca gurk yatıyorlar ancak beyaz broilerler hiç yatmıyorlar.
Merak edilen bir konu da makineden çıkan civcivle gurktan çıkan civciv arasındaki gurk olma farkı. Bu bir etken değildir, hurafedir. Nereden çıktığı fark etmez, gerekli özelliklere sahipse gurk olacaktır.

14. İki gurku aynı yerde yatırabilir miyim?

Evet, demek zorundayım her ne kadar önermesem de. Yatan gurklar genelde mücadeleye girmezler. Sessizce yatarlar. Bu nedenle birden fazla gurku aynı alanda yatırmanın bu anlamda bir sakıncası bulunmuyor. Ancak, gurklar yattıkları follukları karıştırabilirler. Bu nedenle farklı tarihlerde basmış gurkları aynı alana koyamazsınız. Aynı alanda bastıracaksanız da birbirlerinden mümkün olduğunca uzağa ve zıt taraflara koymanızda fayda var. İdeal olan ise eğer imkan varsa her gurku ayrı bir müstakil alanda bastırmaktır.

15. Gurkumun altına hangi yumurtaları koymalıyım?

Eğer gurkunuz tekse ve kendi döllü yumurtaları varsa sayısını ayarlayın ve bırakın bassın. Değilse hibrit olmayan ve çoğalmasını istediğiniz saf ırkların yumurtalarını koymaya özen göstermenizi tavsiye ederim. Hibrit ırkların, örneğin Ataks’ların yumurtalarından çıkacak civcivler genetik ayrıma uğrayacakları için daha az verimli ikinci kan tavuklar ortaya çıkacağından böyle yapmanızı önermem. Ama her halükarda koyacağınız yumurtaların döllü olması şarttır. Horoz başına düşen tavuk sayısı hangi kümeste en azsa, en çok o kümesten yumurta koyun. Ben 3+1 yani 3 tavuğa 1 horoz şeklinde gruplama yaparım ancak bunu 4+1 hatta 5+1 de yapabilirsiniz. Horoz başı tavuk sayısı arttıkça döllülük oranı azalır.

16. Koyacağım yumurtaları neye göre seçeceğim?

Az önce dediğim gibi tüm yumurtalar döllü olmalıdır ancak bu yeterli değildir. Yumurtaların taşıması gereken başka özellikler de vardır.
Yumurtalar;
a) Çok büyük ya da küçük olmamalıdır.
b) Çatlak ya da kirli olmamalıdır.
c) Çok sivri ya da yusyuvarlak olmamalıdır, klasik yumurta şeklinde olmalıdır.
d) Üzerinde benekler ya da başka izler olmamalıdır.
e) 15 günden daha eski olmamalıdır.
f) Buz dolabına girmemiş olmalıdır.
g) Yıkanmamış olmalıdır.

17. Yumurtalar hafif kirli nasıl temizlemeliyim?

Yumurtalar çok kirliyse kesinlikle koymayın, yıkayıp temizleyerek de koymayın. Yıkayınca aslında temizlemiş değil gözenekleri tıkamış olursunuz. Bu da embriyonun nefes almasını engeller. Az kirliyse kuru bir bezle aşırı baskı uygulamadan ve yaymadan lekeyi çıkarmaya çalışın. Başarısız olur da yayarsanız ya da iyi temizlenmezse o yumurtayı koymayın. Kesinlikle yıkamayın.

18. Market yumurtası koysam olur mu?

Hayır olmaz. Bunun ilk nedeni muhtemelen dölsüz olmalarıdır. Dölsüz yumurta yani horozu olmayan tavuğun yumurtası hangi ırkın yumurtası olursa olsun boştur, civciv çıkmaz. Yumurta çiftliklerinde sadece tavuk beslendiğinden, yani tavukların yanında hiç horoz olmadığından yumurtalar dölsüz olur. Bu yumurtalardan civciv çıkmasını beklemek, ömründe hiç erkek görmemiş bir kadının doğum yapmasını beklemek gibi saçma bir durum olur. Aynı şeydir.
Bir diğer konu ise bu yumurtalar bir şekilde döllenmiş de olsalar soğuk zincirle nakledildikleri ve genelde marketlerdeki buz dolaplarında saklandıkları için civciv çıkma ihtimallerinin çok düşmesidir. Bir şekilde döllü de olsalar verim düşük olacak hatta muhtemelen hiç olmayacaktır.
Bu nedenlerle market yumurtası olmaz.

19. Koyacağım yumurta sayısı tek sayı mı olmalıdır?

Bu tamamen hurafedir. Tek ya da çift fark etmez. Tavuğunuz basabileceği maksimum sayı neyse o kadar koyunuz. Hurafelere inanmayınız.

20. Sadece tavuğum var, horozum yok döllü yumurta nereden bulabilirim?

Sorun değil, tek bir tane tavuk besliyor olabilirsiniz. Bu durumda doğan tüm yumurtalar dölsüz olacaktır. Bu ortamda dahi tavuğunuz gurk olduysa ondan civciv alabilirsiniz. İnternette çeşitli ırkların döllü yumurtaları çok uygun fiyatlara satılmaktadır. Sipariş verin gelsin. Kargonun 3 günden fazla gecikeceğine inanıyorsanız çevrenizdeki horozlu kümeslerden alabilir ya da internetteki ilanların sahibi yakınınızdaysa gidip bizzat kendiniz alıp koyabilirsiniz.

21. Gurkumun altına sadece tavuk yumurtası mı koyabilirim?

Hayır, böyle bir kural yok. Tavuğunuzun altına ördek, bıldırcın hatta hindi yumurtası bile koyabilirsiniz. Ben gurklarımın altına sıkça ördek yumurtası koyarım. Gayet güzel annelik de yapar çıktıklarında. Ancak tabi ki ideal olan sadece tavuk yumurtası koymaktır. Bir de, mümkünse bu yumurtaları karışık koymayın. Örneğin ördek yumurtası koyacaksanız hepsi ördek yumurtası olsun. Karışık koyacaksanız da tavuk yumurtalarının 21 günde çatladığını unutmayın.

22. Yumurtalar döllü mü nasıl anlarım?

Yumurtayı daha koymadan döllü mü değil mi anlamak pratik şekilde mümkün değil. Bunu yapan cihazlar var tabi ancak çok maliyetli olan bu cihazları edinmek mümkün değil, gerekli de değil mümkünse de.
Şöyle yapabilirsiniz, döllü olduğunu düşündüğünüz yumurtaları koyun, her gece gelip küçük bir el feneriyle içine ışık tutarak damarlanma var mı kontrol edin. Eğer diğerlerinin hepsi damarlandığı halde tertemiz duran bir yumurta varsa işte o dölsüzdür. Çok olmadıysa başka yumurtayla şansınızı deneyebilir, damarlanması için ek süre tanıyabilir ya da alıp atabilirsiniz.

23. Gurk yatma bulaşıcı mıdır? Birbirlerini teşvik ederler mi?

Böyle sorunca hastalıkmış gibi geliyor insanın kulağına değil mi? 🙂 Bu soruya net cevap vermemizi sağlayacak bir araştırma yok, ya da ben rastlamadım. Ancak, benim tecrübelerim gurk yatan tavukların diğer tavukların da gurk yatmasını tetiklediği yönünde. Buna dayanarak, evet bulaşıcıdır.

24. Yumurtalar arası süre farkı en fazla ne kadar olmalıdır?

En fazla bir hafta olmalıdır.

25. En fazla kaç günlük yumurta koyabilirim?

15 günden daha eski yumurta koymamanızı öneririm. Çıkmaz demiyorum ama şansı daha az olur.

26. Civcivlerin bazısı çıktı bazısı henüz çıkmadı, gurkum kalkar mı?

Evet kalkar, bu nedenle biz çıkan civcivleri alır ayrı ve sıcak bir yerde birkaç gün muhafaza ederiz. Tüm civcivler çıkınca da bir gece vakti çaktırmadan civcivleri tekrar gurkun altına koyarız. Gurk durumu anlamaz.

25. Civciv çıkan yumurtaların boş kabuklarını hemen almalı mıyım?

Evet hemen almalısınız. Kırık boş kabuklar diğer yumurtaları çevreleyip içerideki yumurtayı boğar ya da civcivin çıkışını imkansız hale getirir. Böyle çok olay görülmüştür. Güzelim civcivler ve onca emek ziyan olur gider.

26. Kaç günden sonra yumurtalardan civciv çıkmayacağı kesin olur?

Eğer sadece tavuk yumurtası koyduysanız duruma göre 18-22 gün içinde çıkımlar başlayıp bitmiş olmalıdır. 23. günde tavuğunuz hala yatıyorsa bir iki gün daha bekleyebilirsiniz. Ancak 25. gün tamamlandığında hala çıkım yoksa yumurtaları alıp gurkunuzu kaldırın. Varsa çıkan civcivleri büyütsün. Çıkmayan yumurtaları açarak neyin ters gittiğini anlamaya çalışabilirsiniz. Siz zaten sürekli döl kontrolü yapmış olacağınız için muhtemelen civciv oluşmuş ama çıkamamış olacaktır. Bunun nedeni genelde ısı ve nem dengesinin iyi olmaması, her yumurtaya eşit ulaştırılamamış olmasıdır. Gelecek sefer aynı tavuğa daha az yumurta koymayı düşünebilirsiniz. Yalnız dikkat edin bazı yumurtalar patlayabilir ve çok pis kokabilirler. Bir de, piyasada yarım döllü yumurta diye bir saçmalık duyabilirsiniz. Öyle bir şey yok. Döllü döllüdür, dölsüz de dölsüz. Yarımı tamı olmaz, kulak asmayın.

27. Döllülük kontrolü yaptım, başka kontrol edilecek bir şey var mı?

Elbette, döllülük kontrolü yaptınız ve damarlanma tespit ettiniz. Demek ki her şey güzel başladı. Şimdi de güzel devam ediyor mu onu kontrol etmelisiniz. Damarlanma giderek artmalı ve nihayetinde ışık tuttuğunuzda içinden ışık geçmeyecek hale gelmelidir. Gelişim devam etmemiş ve damarlanıp kalmışsa bir şeyler ters gitmiş demektir. Son günlere yaklaşıldığında ise civcivler hareket ediyor mu diye kontrol etmelisiniz. Hareket varsa sıkıntı yok, ancak hiç hareket etmiyorlarsa çıkım gerçekleşmeyecek olabilir. Bu yumurtaları takip etmelisiniz. Ancak 2 haftadan sonra yani 3. haftaya girildiğinde artık yumurtaları pek ellememelisiniz. Mümkünse çok kısa süre için, hırpalamadan ve muayene eldiveniyle kontrolleri yapıp hemen aynı yerine geri koyun. Aldığınız yönde ve şekilde aynen aldığınız gibi bırakarak koyun. Çevirmeyin,sarsmayın, sallamayın.

Gurkla başlayan bu muhtemelen ilk maceranızda iyi eğlenceler ve bol çıkımlar dilerim.

Kerem

Paylaş / Yazdır :



Warning: implode(): Invalid arguments passed in /home/petyurdu/domains/petyurdu.org/public_html/wp-content/themes/petclub/fw/core/core.socials.php on line 119

14 Yorumlar

  • Muhammed on 24 Temmuz 2020 3:08 PM Cevapla

    Agresif siyah bir tavuğum var. Gurk oldu. Onu diğer tavuklardan izole ettim. Bir sabah uyandığımda diğer tavukların bulunduğu kümese girmeye çalışıyordu. Uzaktan seyredip bekledim. Bir türlü yumurtalarının bulunduğu bölüme girmedi. Yerini unutmuştu. Kendim o tarafa götürdüm yine bulamadı. En sonunda yumurtalara tam yaklaştırınca gidip oturdu. Bir daha yerini şaşırmasın diye önünü tamamen kapattım. Muhtemelen yarım saat belki daha fazla bir süre yumurtaların üzerinden kalkmıştı. Sizce yumurtalar bozulmuş kusur?

    • ersin on 1 Kasım 2020 2:28 PM Cevapla

      Merhaba, hayır yarım saatte bozulmazlar, embriyolar zarar görmez merak etmeyin. İyi günler dilerim.

  • Ali on 26 Mart 2021 12:04 AM Cevapla

    Merhaba, gurk tavuğum 2 haftadır yatıyordu falat diğer tavukların işgali sebebiyle yumurtalar kırıldı, ben de yerini değiştirip yeni yumurta koydum altına 21 gün daha yatar mı acaba?

    • ersin on 3 Mayıs 2021 7:04 AM Cevapla

      Merhaba, tavuğunuz olağan sürenin 2/3’ünü tamamlamış. 3 hafta daha beklemez, kalkar. Geçmiş olsun.

  • Nedim kürk on 23 Nisan 2021 1:30 PM Cevapla

    Gurkun civcivleri çıktıktan sonra horozun gurkün üstüne çıkmasının sakıncası varmı.

    • ersin on 3 Mayıs 2021 6:58 AM Cevapla

      Merhaba, hayır herhangi bir sakıncası yoktur. Bazen gurk horozla kavgaya tutuşabilir bazense boyun eğebilir. Bu durumda horoz binebilir, bunun tavuğa bir etkisi olmaz. Yani civcivlerini bırakmaz sorunuz buysa. Hatta bazen civcivsiz gurka da horozun bindiği görülebilir. Eğer bu durumda tavuk kuluçka halindeyken değil de gurk gezinmeye çıkmışken olduysa sorun teşkil etmez. Ancak horozun kuluçka halindeki gurka binmesine izin verilmemelidir kesinlikle. Bu durum gurku çok rahatsız edip kalkmasına neden olabileceği gibi horozun binmesiyle ortaya çıkan aşırı ağırlık da yumurtaların kırılmasına neden olabilir. Gurklar mümkünse ayrı bir yerde başka tavuk veya horozlarla muhatap olmadan rahatça yatabilecekleri ve gerektiğinde gezebilecekleri mekanlarda bakılmalıdırlar.

  • Ayhan Sevil on 28 Ocak 2022 4:59 PM Cevapla

    Detaylı açıklamalarınız için tesekkür ederim. Benim tavuğum 6 gün folluktan kalkmadan yattı. Kabardı, gurk gibiydi ama gurk demedi. 6.günde kalktı.. Nedeni hakkında yorum yapabilir misiniz.. Tesekkür ederim

    • ersin on 10 Şubat 2022 9:42 PM Cevapla

      Merhaba Ayhan Bey, folluk çok ortalıktaysa ve tavuk rahat etmemişse kalkar. Tavuk çok genç ya da yaşlıysa kalkabilir. Horoz rahatsız ettiyse kalkabilir. Hava bir soğuduysa kalkabilir. Sağlık sorunu yaşadıysa ya da beslenme, güvenlik, vs. ile ilgili endişeler yaşadıysa kalkabilir. Irkı sık gurk yatan bir ırk değilse kalkabilir. Bunlardan biri muhakkak sizin durumunuza uygundur diye düşünüyorum. İnceleyip sonuca varabilirsiniz. Geçmiş olsun, selamlar.

  • İbrahim on 9 Mayıs 2023 11:35 AM Cevapla

    Merhaba. Ben tavuğumu gurka yatırdım ve 2 günde bir defa dışarı salıyorum, pisliğini yapıp, toprakta eşelensin diye. Tavuk bazen 10 dk gezip folluğa geri dönüyor, bazende 30 dk oluyor gitmiyor toprakta eşelenmeye devam ediyor. Ben tavuğu tutup, zorla yuvaya götürüyorum. Bir sorun olur mu sizce, en fazla kaç dakika gezmesi lazım. Şimdiden teşekkür ederim.

    • ersin on 10 Temmuz 2023 3:55 PM Cevapla

      Merhaba, 2 günde bir değil her gün salmalısınız. Her gün bir ya da 2 kez 10dkyı aşmayacak kadar salabilirsiniz. Fakat imkan varsa en güzeli tavuğun kendi istediği zaman çıkıp eşelenebileceği bir alanının olmasıdır. Kum ya da kül sererseniz eşelenmesi için daha iyi olur. Küçük taşlar olan toprak da koyabilirsiniz. Ortamınızı bilmediğim için bir şey diyemiyorum fakat ideal ortam bu şekilde olmalıdır. Selamlar, sevgiler.

  • sakakkirtasiye43 on 13 Temmuz 2023 11:27 PM Cevapla

    Merhaba hocam sıcak bölgede yaşıyoruz sıcaklık bazen 45 dereceyi aşıyor kulucka tavugun yerini folluğu ile beraber gündüz ayrı akşam ayrı yere taşımak siniti olur mu

    • ersin on 15 Eylül 2023 12:02 PM Cevapla

      Merhaba, evet sıkıntı olabilir.

  • Berkay Yıldırım on 18 Aralık 2023 9:21 PM Cevapla

    Merhaba, genç tavuğum bu soğuk mevsimde gurk oldu -bu onun ilk gurku- altına da 8 kadar kuluçkalık yumurta koyduk. İnşallah birkaç tane civciv çıkarabilir. Oldu da civcivler çıktı, ben bu soğuk havada dışarıda yaşayabileceklerini hiç sanmıyorum o yüzden civcivleri birkaç ay evde büyütmeyi düşünüyorum sizce böyle yapmalı mıyım? Ayrıca onları büyütüp diğer 4 tavuğumun arasına saldıktan sonra onları gagalarlar mı ve anneleri onları tanıyabilir mi?

    • ersin on 19 Aralık 2023 1:37 PM Cevapla

      Merhaba, hayırlı olsun. Gurkunuzu diğer tavuklardan tamamen ayırmalı, yağmur ve rüzgar almayan ancak güneş ışığı alan bir yere koymalısınız. Alçak bir kutu ya da kasa içine kuru ot doldurarak bir folluk yapabilirsiniz. Bulunduğu yer çok soğuk ya da sıcak olmamalıdır. Ev olabilir, kümes olabilir, odunluk olabilir, depo olabilir. Bir de arada bir çıkıp yem yiyip su içmesi ve dışkılaması için en az 1 m2 kadar bir kuru toprak alan olmalıdır. Bu alana yemini ve suyunu koyarsınız, dışkısını da buraya yapar ve gerekliyse temizlersiniz. Dışkısı çok kalın ve büyük olacaktır sürekli tuttuğu için, şaşırmayın. Bir de küçük bir kaba kum ve minik taşlar koyarsanız bunun da faydası olur. Diyelim ki hepsini yaptınız ve civcivler çıktı, eğer yeri dediğim gibi yapabildiyseniz oldukları yerde büyütün, tüylendiklerinde ve biraz büyüdüklerinde anneleriyle beraber dışarı çıkarabilirsiniz. Annelerinden ayrıldıklarında hepsini diğer tavuklarla birleştirebilirsiniz. O zamana kadar ayrı tutmanızı öneririm. İlk geldiklerinde diğer tavuklarla sürtüşme yaşanacağı kesindir. Takip edin zarar görmelerini engellemelisiniz. Selamlar, sevgiler.

Yorum yazın

ersin için bir cevap yazın Cevabı iptal et



E-posta adresiniz kimseyle paylaşılmayacatır. Zorunlu alanlar * ile işaretlenmiştir.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Telefon: +90 532 547 5472 Whatsapp
Faks: -
Muğla
İstanbul
Araç çubuğuna atla